"Reading is discovering one's own wealth and one's own potential
through the words of others".
- Jarosław Iwaszkiewicz
Dobra Pani w złym świecie
Powieść o arystokratce, którą zapamiętano jako "Dobra Pani". Poświęciła swoje życie innym. Budowała szpitale, szkoły, angażowała się społecznie i pomagała niezależnie od wyznania, języka czy statusu społecznego. II wojna światowa zmieniła wszystko. Powojenny system komunistyczny odebrał jej wszystko co materialne. Pozostała bez środków do życia, tytułów i dachu nad głową. Jednak nie ugięła się i zachowała godność.
Poznaj historię hrabiny Gabriele von Thun und Hohenstein.
Kim była "Dobra Pani"?
Hrabina Gabriele von Thun und Hohenstein była śląską arystokratką z rodu Larisch-Mönnich. Dzieciństwo spędziła w rodzinnym pałacu Groß-Kuntschitz (ob. Kończyce Wielkie) na Śląsku Austriackim. Chociaż wydawać by się mogło, że pod względem materialnym lepiej nie mogła się urodzić, to pod względem emocjonalnym doświadczyła ogromnej tragedii - mając 6 lat straciła matkę, a dwa lata później ojca. Wychowaniem Gabriele oraz jej dwóch sióstr zajął się ich wuj, Ferdinand Deym von Střítež, który mieszkał w Wiedniu. Tam zamieszkały. Młoda hrabina odebrała staranne wykształcenie, jednak to dzięki swoim niezwykłym cechom osobowości wyróżniała się spośród dziewczyn w swoim wieku. Zwróciła na siebie uwagę cesarzowej Sisi z którą połączyła ją przyjaźń.
W rodzinne strony wróciła już po ślubie. Wówczas na szeroką skalę rozpoczęła dobroczynną działalność. Szybko zyskała uznanie. Co roku, z mężem i dziećmi objeżdżali wszystkie domy w okolicy obdarowując sąsiedztwo materiałami do szycia, przyborami szkolnymi czy obuwiem. Wszystkim osobom pracującym w jej majątku zapewniała ubezpieczenie zdrowotne, wizyty lekarskie oraz bezpłatny transport do szpitala w przypadku nagłego wypadku. Oprócz tego raz na dziesięć lat finansowała remonty prywatnych domów swoich pracowników.
Z jej inicjatywy w powstał lokalny Czerwony Krzyż, Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe oraz liczne stowarzyszenia obejmujące opieką samotne matki, sieroty oraz inwalidów. Współpracowała z niemieckimi, polskimi i czeskimi organizacjami działającymi na rzecz porządkowania grobów poległych żołnierzy, niezależnie od armii w której służyli. Była główną sponsorką Pawilonu Dziecięcego Szpitala Śląskiego w Cieszynie. Przez cały okres trwania I wojny światowej pracowała tam jako sanitariuszka, a w swoim pałacu zorganizowała szpital tymczasowy.
Po upadku Cesarstwa Austro-Węgierskiego przyjęła obywatelstwo polskie. Nauczyła się także języka polskiego. Jako przedsiębiorcza kobieta znacznie powiększyła swój majątek. Była właścicielką kilku tysięcy hektarów pól, lasów i łąk. Posiadała liczne kopalnie, zakłady przemysłowe oraz kamienice. Z prywatnych środków współfinansowała budowy szkół, świetlic oraz miejsc użyteczności publicznej. W 1921 roku została odznaczona orderem Polonia Restituta jako jedna z pierwszych kobiet i osób niemieckojęzycznych.
Po wybuchu II wojny światowej zapewniała schronienie ukrywającym się polakom, a także przekazała dary na rzecz Wojska Polskiego. Potępiła działania Hitlera i wykorzystywała swoje wpływy by ratować więźniów w obozach.
W 1945 roku została wyrzucona ze swojego majątku przez Armię Czerwoną, a następnie wywłaszczona przez komunistów. Cały jej majątek znacjonalizowano, a Pałac w Kończycach Wielkich został zdewastowany. Przez kilka pierwszych miesięcy schroniła się w cieszyńskim Szpitalu Śląskim, gdzie doktor Edmund Dalski udostępnił jej swój gabinet lekarskim, w którym mogła spać. Następnie zamieszkała wraz ze swoimi byłymi pracownicami. Odmówiła propozycji wyjazdu do Austrii, gdzie mieszkały jej dzieci i wnuki. Zmarła 1957 roku, mając 85 lat. Była jedyną niemieckojęzyczną arystokratką, która po wojnie pozostała na komunistycznym Śląsku Cieszyńskim.
Autor o powieści "Dobra Pani w złym świecie"
Książka została wydana po polsku, czesku i niemiecku przez Jonasza Milewskiego. Powieść przeplatana jest historycznymi fotografiami ilustrującymi życie hrabiny. Niektóre z nich nie były nigdy publikowane. Fabuła to podróż przez życie hrabiny, które oprócz szlachetnych postaw, przeplatane było cierpieniem, smutkiem i skandalami wywołanymi przez najbliższych członków jej rodziny.
Szczegóły dotyczące książki
Tytuł: Dobra Pani w złym świecie
Język: polski (książka dostępna także po niemiecku i po czesku)
Autor: Jonasz Milewski
Kategoria: Powieść społeczno-obyczajowa
Liczba stron: 216
Format: 148cm x 210cm (A5)
ISBN: 978-83-966514-2-6
Oprawa: twarda
Rok wydania: 2025
Cena w Wydawnictwie Latzel: 59,90 zł
Masz problem z zakupem online? Skontaktuj się z nami:
kontakt@latzel.pl lub +48 798 849 493